Wijchense visie op zon en wind
De gemeenteraad van Wijchen heeft op 2 juli 2024 de Visie Zon & Wind: op weg naar 2035 vastgesteld. Daarmee is er voor de komende jaren helderheid over hoe Wijchen om wil gaan met windmolens en zonneparken. En over wanneer en hoe inwoners worden betrokken bij nieuwe plannen voor groene energieopwekking.
Gemeente Wijchen informeert de provincie Gelderland over haar visie op zonne- en windenergie, welke wensen er zijn en waar de gemeente mogelijkheden ziet. De provincie is het bevoegd gezag. Zij overlegt hierover wel met de gemeente.
Waarom zonne- en windenergie?
Het klimaat verandert en dat komt onder andere door de uitstoot van broeikasgassen. Die zorgen ervoor dat de aarde opwarmt. In 2016 hebben 195 landen afgesproken dat we in 2030 55 procent minder broeikasgassen uitstoten. En dat we in 2050 helemaal klimaatneutraal zijn. De Rijksoverheid heeft alle gemeenten in Nederland gevraagd om daaraan bij te dragen. Dat betekent ook voor de gemeente Wijchen dat zij groene energie moet opwekken met zonneparken en windmolens.
Drie gebieden
De gemeente heeft in de afgelopen maanden acht gebieden onderzocht, die misschien geschikt zijn om windmolens te plaatsen. Er zijn nu nog drie gebieden overgebleven. Bij Batenburg, tussen de A50 en de Wezelse Plas en ten westen van de A50 bij Niftrik. In een van deze gebieden komt dus een windpark. Daarmee draagt Wijchen bij aan de opwek van groene energie. Waar de windmolens precies komen, hangt ook af van de plek waar het hoogspanningsstation van Tennet komt.
Hoogspanningsstation
Netwerkbeheerder TenneT is bezig met de voorbereiding van een nieuw hoogspanningsstation van ongeveer 26 hectare groot. Dit station komt waarschijnlijk ten westen van de A50, bij de bestaande hoogspanningsmasten. Wijchen levert daarmee een bijdrage aan de energievoorziening van Noord-Brabant, maar dit vraagt veel ruimte op Wijchens grondgebied. Daarom bespreekt de gemeente met TenneT, de provincie en het ministerie van Economische Zaken op welke manier dit hoogspanningsstation kan meetellen in de gemeentelijke energietransitie.
Nog een lange weg te gaan
De windmolens en zonneparken komen er niet op korte termijn. Er is nog een hele weg te gaan voordat duidelijk wordt waar ze komen. Eerst stelt de gemeente een programma van eisen op. Daarin staat in waaraan de windmolens en zonneparken moeten voldoen. De gemeenteraad moet hier haar goedkeuring aan geven. Aanbieders van windmolens en zonneparken krijgen daarna een uitnodiging om een offerte uit te brengen. De gemeente maakt een keuze voor de beste aanbieding in één van de drie gebieden. Leefbaarheid in en belastbaarheid van de omgeving wegen daarin zwaar mee.
Zonneparken, windwokkels en kleine windmolens voor agrariërs
De gemeente heeft er al in 2020 voor gekozen om tenminste 30 hectare zonneparken aan te leggen. Zonnepark Bankhoef (18 ha) en Zonnepark Kampbroek (9 ha) hebben een vergunning gekregen. Het Rijk en provincie Gelderland hebben de eisen aan zonneparken strenger gemaakt. Daar past Wijchen nu haar beleid op aan. Er komen nog alleen zonneparken in het buitengebied als ze binnen dit beleid passen. Kleine windmolens (max 35 m) voor agrariërs en windwokkels voor bedrijven worden ook mogelijk.
-
Er is een Visie Zon & Wind. Hoe nu verder?
In de Visie Zon en Wind selecteert de gemeente Wijchen gebieden die kansrijk zijn voor de opwek van windenergie en geeft aan onder welke voorwaarden zonne-energie grootschalig mag worden opgewekt.
Lees verder Er is een Visie Zon & Wind. Hoe nu verder? -
Energietransitie, wat is dat eigenlijk?
Het blijft een wat lastig woord: energietransitie. Je hoort er veel over, maar wat is dat eigenlijk? Energietransitie betekent dat we een overgang maken naar een maatschappij waarin we blijvend gebruik gaan maken van andere soorten energie dan nu het geval is.
Lees verder Energietransitie, wat is dat eigenlijk?
Veelgestelde vragen
Hoeveel groene energie moet Wijchen opwekken?
In de regio Arnhem Nijmegen hebben de gemeenteraden, de provincie Gelderland en de waterschappen in 2021 afgesproken om tot 2030 1,32 Twh (Terra Watt Uur) op te wekken. Zonne- en windenergie zijn daarbij in balans.
Daarnaast heeft de gemeenteraad van Wijchen in de Lokale Energie Strategie (LES) vastgesteld dat de gemeente in 2050 energieneutraal zal zijn. Dat betekent dat we dan alleen nog energie gebruiken uit zon, wind en uit aardwarmte.
Zijn er gezondheidsrisico’s voor omwonenden bij het plaatsen van windmolens?
De gemeente Wijchen houdt zich aan de landelijke regels en richtlijnen als het gaat om gezondheid. Alle nieuwe onderzoeksresultaten worden daarin meegenomen.
Houdt de gemeente Wijchen er rekening mee dat opwekking van zonne- en windenergie ook energie kost?
Het klopt dat de opwekking van energie door zonnepanelen en windmolens ook energie kost en CO2 uitstoot. Echter is dit echt heel weinig in vergelijking met energieopwekking uit gas, olie of kolen. Ook wordt er aan gewerkt om de productie van zonne- en windenergie nóg milieuvriendelijker te maken.
Er wordt gesproken over ‘weging van criteria’. Wat betekent dit?
Tijdens de inwonersavonden hebben we aan inwoners gevraagd wat zij belangrijk vinden als het gaat om zonneparken en windmolens. Zij hebben hun wensen op het gebied van bijvoorbeeld locatie, gezondheid, leefbaarheid en natuur kenbaar gemaakt. Al deze wensen (ook wel criteria genoemd) zijn meegenomen en voorgelegd aan de gemeenteraad. Het is mogelijk dat sommige criteria zwaarder moeten wegen dan anderen. De gemeenteraad besloot in juni 2024 welke criteria het meest belangrijk zijn.
Waarom kijken wij als gemeente alleen naar zonne- en windenergie en niet naar andere energiebronnen?
Op energiebronnen zoals kernenergie, energie uit de kracht van stromend water (rivier de Maas) en waterstof heeft de gemeente geen invloed. Het Rijk vraagt alle gemeenten in Nederland om een bijdrage te leveren aan de opwekking van groene energie. Dat geldt ook voor gemeente Wijchen. Samen met andere gemeenten in de regio zoeken wij naar mogelijkheden om aan deze taak invulling te geven.
Wat is het planMER?
MER staat voor Milieu EffectRapportage. De overheid is verplicht te onderzoeken of haar plannen en besluiten belangrijke nadelige gevolgen hebben voor het milieu. De provincie Gelderland heeft een MER uitgevoerd om te kijken welke gebieden misschien in aanmerking komen als plek voor zonne- en windmolenparken.
Krijgen huiseigenaren een financiële tegemoetkoming als door de komst van windmolens hun huis minder waard wordt?
Ja, we nemen dit mee. Hier zijn landelijke regels voor. Het uitgangspunt van de landelijke regeling is dat inwoners kunnen vragen om een zogenaamde nadeelcompensatie. Dit bedrag verhaalt de gemeente op de projectontwikkelaar. Hierover worden extra afspraken gemaakt. Deze worden vastgelegd in het programma van eisen op basis waarvan projectontwikkelaars een aanbieding kunnen doen.
Het gebied tussen Maas en Waal is laagvlieggebied van het ministerie van Defensie. Wat betekent dit voor de komst van windmolens?
Bij het opstellen van het planMER is rekening gehouden met laagvlieggebied. De gemeente is in gesprek met het ministerie van Defensie over de randvoorwaarden.
Krijgt Wijchen ook windwokkels?
Gemeente Wijchen start een pilot om te onderzoeken of het voor particulieren en bedrijven financieel interessant is om energie op te wekken met een windwokkel. Inwoners vroegen hierom tijdens de inspraakavonden over zon en wind. De windwokkel is het kleinere broertje van de grote windmolen. De proef start op industrieterreinen, waar minder kans is dat mensen overlast ervaren. Windmolens moeten aan allerlei eisen voldoen qua bouwhoogte, geluidsbelasting en inpassing in de omgeving. De investeringen die ermee gemoeid zijn lijken relatief hoog. De pilot moet duidelijk maken of windwokkels een duurzaam alternatief zijn voor grote windturbines.
Mogen agrarische bedrijven eigen windmolens plaatsen?
Ja, dat mag. Maar alleen voor eigen gebruik. Deze agrarische windmolens mogen maximaal 35 meter hoog zijn en moeten inpasbaar zijn in het landschap. Er moet een vergunning voor worden aangevraagd.