Warmtenet in Wijchen
Gemeente Wijchen onderzoekt of het mogelijk is gebruik te gaan maken van wijkverwarming. In Nederland is afgesproken dat we vanaf 2050 geen aardgas meer gebruiken voor het verwarmen van huizen en andere gebouwen. Er zijn dus andere manieren van verwarmen nodig. Wijchen ziet kansen voor wijkverwarming door middel van een warmtenet.
Bij een aantal verkennende onderzoeken keek de gemeente of het warmtenet technisch te realiseren is tegen betaalbare prijzen. Uit deze eerste haalbaarheidsstudie blijkt dat warmtenetten financieel haalbaar kunnen zijn. Het gaat om grote investeringen en het brengt de nodige technische uitdagingen met zich mee. Daarom werkt de gemeente samen met andere partijen, zoals woningcorporatie Talis, afvalcentrale ARN B.V. en het Gelders Warmte Infrabedrijf (GWIB), om een verdiepende haalbaarheidsstudie uit te voeren waarin op detailniveau onder andere wordt onderzocht wat de kosten zullen zijn en waar het warmtenet kan komen te liggen.
Deze partners hebben een intentieovereenkomst gesloten om het project een vervolg te geven. Door het tekenen van de intentieovereenkomst wordt schriftelijk vastgelegd dat alle deelnemende partijen de verdiepende haalbaarheidsstudie ondersteunen ten goede van het warmtenet. Belangrijk voor alle partners is dat de manier van verwarmen betaalbaar is voor de inwoners. Dat de bron en het systeem betrouwbaar zijn. En dat we een manier kiezen die ervoor zorgt dat we op eigen benen staan als het gaat om het verwarmen van onze huizen en gebouwen. Op die manier zijn we niet meer afhankelijk van private partijen of andere landen.
Veelgestelde vragen
Wat is een warmtenet?
Een warmtenet verwarmt meerdere huizen en gebouwen via een netwerk van ondergrondse leidingen. De huizen en gebouwen worden via dat netwerk verwarmd vanuit 1 warmtebron. Je hebt dan geen cv-ketel meer nodig.
Waar komt het warmtenet?
Op dit moment zijn er 2 mogelijke plekken waar wijkverwarming zou kunnen komen. Dat zijn de woonwijken in het noordelijke deel van de kern Wijchen. Voor deze wijkverwarming zou de bron de afvalcentrale ARN kunnen zijn. In Wijchen Zuid kijken we of het mogelijk is om warmte te halen uit het Wijchens Meer of de Maas. Het is mogelijk dat dit wordt gecombineerd met warmte van ARN.
Wat betekent het voor bewoners?
Voorlopig verandert er niets voor bewoners. Het duurt nog heel wat jaren voordat de wijken echt van het aardgas af kunnen. We moeten eerst nog meer onderzoek doen.
Welke duurzame bron gebruiken we?
Uit onderzoeken komen nu 2 mogelijke bronnen naar voren. Namelijk restwarmte van ARN, de afvalenergiecentrale die ligt in Beuningen. Of door thermische energie uit oppervlaktewater (TEO) uit het Wijchens meer of de Maas. Of deze bronnen echt goed zijn voor een warmtenet moeten we nog verder onderzoeken.
Waar staan we nu?
Op dit moment is er een aantal onderzoeken gedaan. Namelijk het onderzoek naar de warmte die ARN kan leveren. En een onderzoek naar de warmte die gehaald kan worden uit de wateroppervlakken rondom Wijchen.
Om de kennis van de gemeente groter te maken, is er een externe procesregisseur aangesteld die de gemeente helpt in het maken van de juiste beslissingen op de goede momenten. Daarnaast is er in april 2024 een informatiebijeenkomst geweest voor de gemeenteraad. In september hebben de gezamenlijke partners een intentieovereenkomst getekend om samen op te trekken bij de ontwikkeling van het warmtenet.
De volgende stappen zitten in de onderzoeksfase. Zo wordt er onder andere onderzoek gedaan naar de financiële haalbaarheid van een warmtenet. Dit wordt uitgewerkt in een businesscase-rapport. Hierin wordt in detail uitgewerkt wat de kosten worden en hoe deze gedekt kunnen worden. We gaan ook kijken in welke buurten het warmtenet als eerste gerealiseerd zou kunnen worden. En hoe vanuit hier de andere buurten gefaseerd aangesloten kunnen worden.
Wanneer wordt het warmtenet aangelegd?
Voordat het warmtenet wordt aangelegd, zijn er nog een aantal belangrijke stappen te nemen. Op dit moment zit het project in de onderzoeksfase. Vanaf het moment dat er meer zicht is op de haalbaarheid van een warmtenet, wordt er gekeken naar de planning voor de realisatie van het net.
Wie betaalt de overstap naar een warmtenet?
Bent u eigenaar van de woning, dan betaalt u een Bijdrage Aansluit Kosten (BAK). Dit is een eenmalige investering om de woning aan te kunnen sluiten op het warmtenet. Als u een woning huurt, betaalt de verhuurder (eigenaar van het gebouw) deze kosten. Hiervoor zijn subsidies beschikbaar. We willen ervoor zorgen dat er een goede prijs komt voor de BAK.
We weten op dit moment nog niet hoe hoog de BAK precies zal zijn. In de volgende fase wordt de exacte bijdrage bepaald. Hierdoor kunnen we een goed en duidelijk aanbod doen aan bewoners die willen overstappen.
In Wijchen zijn we van plan om onder andere samen te werken met het Gelders Warmte Infrabedrijf (GWIB) (Deze link gaat naar een externe website). Dit bedrijf is opgericht door de provincie, Oost NL en Firan (dochter van Alliander). GWIB ondersteunt gemeenten bij de ontwikkeling en aanleg van warmtenetten. Door deze samenwerking kunnen we prijzen in rekening brengen die door de ACM worden goedgekeurd en het publieke belang beter dienen.
Wat doet de gemeente om inwoners te betrekken?
De gemeente vindt het belangrijk om inwoners te betrekken. En hen een plek te geven waar zij hun vragen kunnen stellen. Parallel aan de onderzoeken die lopen, werken we aan een aanpak om inwoners te betrekken. Heeft u nu al vragen, mail deze dan naar: energie@drutenwijchen.nl
Wie beslist of het warmtenet er echt komt?
De gemeenteraad heeft een belangrijke rol in de besluitvorming, omdat de gemeente moet mee-investeren in het warmtenet. De gemeenteraad neemt dit besluit pas als de plannen goed zijn uitgewerkt en als het aanbod duidelijk is voor de bewoners. Het is ook belangrijk dat er genoeg bewoners meedoen om het project financieel haalbaar te laten zijn. De gemeente wil de bewoners hier dan ook goed bij betrekken zijn.
Warmtenetten zijn op dit moment vaak negatief in het nieuws. Waarom wil de gemeente een warmtenet ontwikkelen?
De prijs die een gebruiker betaalt voor het afnemen van warmte is volgens de wet (nu nog) verbonden aan de aardgasprijs. Door de sterke stijging van de aardgasprijzen in de afgelopen tijd zijn de kosten voor warmtenetten ook gestegen. Dat heeft gezorgd voor een negatief beeld.
Daarnaast zijn er in Nederland veel warmtenetten ontwikkeld door private warmtebedrijven. Vattenfall en Ennatuurlijk zijn hier voorbeelden van. Bij de ontwikkeling van het warmtenet in Wijchen werken we samen met publieke partners. Denk hierbij aan het GWIB (Gelders Warmte Infrabedrijf). Een publiek warmtebedrijf heeft geen winstoogmerk. Op deze manier zorgen we voor betaalbare prijzen.
Op dit moment is de wetgeving in beweging. Met als doel de warmtenetten makkelijker te ontwikkelen en consumenten beter te beschermen. Na inwerkingtreding van deze nieuwe Warmtewet komen warmtebedrijven voor het merendeel in publieke handen. En zo wordt voorkomen dat er grote winsten worden gemaakt en wordt de consument beter beschermd.
Waarom ontwikkelen we warmtenetten in Nederland?
In 2019 kwam het Nederlandse Klimaatakkoord tot stand. Hierin staan de afspraken van het Internationaal Klimaatakkoord van Parijs (2015) naar landelijk niveau vertaald. In het Klimaatakkoord staat dat Nederland in 2030 de CO2-uitstoot met 55% moet beperken vergeleken met 1990. Er zijn aparte doelstellingen voor de industrie, voor de opwek van duurzame elektriciteit en voor de gebouwde omgeving. Onder gebouwde omgeving verstaan we alle (bestaande) woningen, bedrijfspanden en andere gebouwen.
Om de doelstellingen te halen, moeten we de gebouwde omgeving zoveel mogelijk aardgasvrij maken. Volgens de afspraken uit het Klimaatakkoord ligt het initiatief hiervoor bij de gemeenten. De Rijksoverheid heeft elke gemeente gevraagd om een visie te ontwikkelen. Hierin staat aangegeven op welk moment, in welke wijk en buurt en met welke technieken gebouwen aardgasvrij gemaakt kunnen worden.